Onze school, buitengewoon basisonderwijs, De Kindervriend, kan sinds vorig schooljaar met trots melden dat we de eerste school in Vlaanderen zijn, die het SMOG kwaliteitslabel mocht ontvangen.
We zijn nu een SMOG-vriendelijke school en daar zijn we best trots op.
SMOG staat voor Spreken Met Ondersteuning van Gebaren. Het is een methode dat in Oost-Vlaanderen werd ontwikkeld in een BuSo school waar leerlingen op gebied van spreken geen vooruitgang meer boekten.
SMOG is afgeleid van de dovengebaren en de natuurlijke gebaren. SMOG is eenvoudig naar mensen met een verstandelijke beperking en werd gereduceerd tot een 500-tal gebaren.
Naast de gebaren blijft het ‘spreken’ heel centraal staan.
Heel wat kinderen konden zich niet goed uitdrukken en sommige vertoonden ook gedragsproblemen of keerden in zichzelf. De klassieke manier van logopedie hielp niet meer voor onze kinderen en de logopedisten gingen op zoek naar een andere manier om de kinderen meer communicatief te maken.
Hilde Vangheluwe en Greet Martens, twee logopedisten die recent op pensioen zijn, volgden in 1987 de cursus SMOG.
Heel enthousiast keerden beide logopedisten terug en introduceerden deze methode ook in onze school.
Vanaf de kleutertijd wordt er gewerkt met SMOG en dit de ganse dag door. Door taal visueel te maken, wordt taal zoveel beter begrepen. Er zijn kinderen die de gebaren uiteindelijk achterwege laten en anderen blijven het altijd nodig hebben.
Toen SMOG ontstond was er nog weinig aanvaarding om met de ondersteuning van gebaren te spreken. Er was zelfs weerstand tegen die manier van werken omdat men bang was dat kinderen het spreken zouden opgeven.
Intussen heeft de methode zoveel positief effect bewezen dat de methode intussen overal warm wordt onthaald.
Hilde en Greet hebben ook 10 jaar lang de professionele SMOG-cursus gegeven binnen de organisatie van Gezin en Handicap. Ook gaven ze SMOG aan studenten Orthopedagogie en binnen de opleiding Logopedie in Brugge.
Onze collega’s zijn zelfs meegestapt in een project van VIVES Kortrijk om SMOG te implementeren in Roemenië.
Naast het werken met SMOG met de kinderen wordt heel veel energie gestopt in de hele omgeving van het kind. Een taal leer je maar als ze altijd en door iedereen in je omgeving wordt gebruikt. Dan pas kom je tot goede resultaten.
Iedereen die in De Kindervriend gaat werken krijgt immers een beperkt pakketje SMOG. Het is interessant om de elementaire kennis hierover te hebben. We geven eveneens een pakket aan de busbegeleiders.
Elk personeelslid en alle ouders krijgen om de twee jaar een herhalingscursus zodat iedereen het ook juist blijft gebruiken. Het is een gestandaardiseerd systeem met gebaren dat intussen over heel Vlaanderen op dezelfde manier uitgevoerd wordt.
Studenten die stage lopen, krijgen een smaakje en krijgen een korte opleiding en uitleg over de visie.
SMIG en SMOG zijn intussen ook twee figuren die in De Kindervriend in het leven zijn geroepen om de SMOG-cultuur visueel voor te stellen. Drie keer per jaar wordt er door SMIG en SMOG een voorstelling gegeven aan de kinderen. Zo bewaren we de continuïteit en ziet iedereen dat het belangrijk is om SMOG te blijven gebruiken.
SMOG blijft hier altijd zichtbaar. Er wordt gewerkt met een SMOG-gebaar van de week of maand en we doen ook wel eens een SMOG-week met ludieke acties rond SMOG.
SMIG en SMOG waren vrijdag ook weer van de partij…ook voor hen was het terug de eerste schooldag. De traantjes van sommige leerlingen stopten spontaan bij het zien van de twee gekende figuren. Mama’s en papa’s, opvoeders en collega’s zongen uitbundig het SMOG-lied mee, en onze leerlingen zwaaiden enthousiast het spetterend schooljaar tegemoet.